“De accuratesse van Archicad is erg nuttig bij onze restauratieprojecten” 

Provincie Groningen staat bekend om haar uitgebreide karaktervolle en oude cultuurlandschappen. Ook de hoofdstad van de provincie kenmerkt zich door historisch erfgoed en monumentale objecten of panden. In een van die gebouwen, een voormalige openbare basisschool, is bureau Holstein Restauratie Architectuur gevestigd.

Erfgoedspecialist tekenaar Wouter Slager: “Met ons bureau bedienen we een kleine, specialistische markt, met grote waarde voor de Groningse en Drentse cultuurgeschiedenis. Daarbij komen we op unieke plekken. Zo was ik laatst op de zolder van een oude kerk met een prachtige houten kapconstructie die anderen waarschijnlijk nooit te zien zullen krijgen. Maar we hebben ook de Koude Oorlog-luchtwachttoren in Warfhuizen en de Radiotelescoop in Dwingeloo in ere hersteld, zodat deze parels weer door het publiek te bezichtigen zijn.” De zeven werknemers van het bureau zijn stuk voor stuk restauratiespecialisten die van A tot Z bij alle projecten betrokken zijn. “We hebben hart voor ons vak en zien de daadwerkelijke potentie in kapotte of vervallen karakteristieke elementen”, vertelt collega Matthijs Siertsema.

“Ons doel is om het erfgoed zo goed mogelijk te herstellen, zodat het ook voor volgende generaties behouden blijft”, legt Matthijs uit. “De hoge accuratesse van Archicad is hierbij heel behulpzaam. Zo kunnen we de gegevens uit handmatige opmetingen en pointclouds naadloos overbrengen in een Archicad-model. Ook hoef ik bepaalde elementen, zoals een raam, maar één keer in te stellen en op de juiste positie te zetten. Daarna maakt het niet uit of je een nieuwe doorsnede maakt of een andere gevel opent; dat raam staat op de juiste plek.”

Van 2D naar BIM

Voor het bureau met Archicad startte, werkten de architecten nog met 2D-software. “De mogelijkheden waren beperkt” herinnert Wouter zich. “Bovendien werd BIM steeds populairder. Toen we de opdracht kregen om al het leidingwerk van de Stadsschouwburg in Groningen in kaart te brengen, konden we niet meer om BIM heen. We oriënteerden ons onder meer door bij andere restauratiebureaus mee te kijken en te vragen naar hun ervaringen met BIM-software. Archicad sprong eruit. Deze modelleersoftware had de meeste voordelen met betrekking tot ons vakgebied.”

Holstein Restauratie Architectuur werd in 1995 opgericht door Kor Holstein, die sinds 1987 actief is in de bouwkundige restauratiepraktijk. Herstel, herbestemming, aanpassing, verduurzaming en uitbreiding van monumentale panden en cultureel erfgoed zijn de voornaamste activiteiten van het bureau. “Dat doen we in de breedste zin van het woord”, vertelt Wouter. “Naast bijvoorbeeld kerken en bedrijfskundige objecten, behoren ook kleine boerderijen, bruggen en sluizen tot onze portefeuille. Archicad biedt hierbij alle ruimte om onze expertise zo efficiënt, nauwkeurig en visueel aantrekkelijk mogelijk tot uiting te brengen.” Matthijs knikt instemmend: “De informatie in het model is eenduidig en afleesbaar waardoor we gemakkelijk overzicht houden.”

“Archicad biedt ons veel mogelijkheden en draagt positief bij aan de ontwerpvrijheid. Dit ondersteunt ons enorm in de uitwerking van onze projecten
Matthijs Siertsema

Op dit moment is Holstein Restauratie Architectuur bezig met de eindfase van de transformatie van het voormalig Rijks HBS gymnastiekgebouw in Warffum. Dit pand stamt uit 1925 en werd jarenlang als opslag gebruikt door de beheerder. Nu wordt het getransformeerd naar een vestzaktheater: een theater met 100 zitplaatsen voor kleinere voorstellingen, lezingen of presentaties. “Het gaat om een vrij klein project, maar wel met een groot aantal verschillende facetten van restauratie”, zegt Wouter. “Zo zijn onder andere de dakconstructie, oude balken, de buitenmuren, binnenwanden en het lijstwerk hersteld en in de originele kleuren geschilderd. Daarnaast is er een akoestisch plafond geplaatst en een tribune.”

Soepele uitvoering dankzij Archicad

Bij dit project maakten de architecten dankbaar gebruik van verschillende Archicad-mogelijkheden. “Met de Renovatietool gaven we eenvoudig de bestaande, te slopen en nieuwe toestand aan. Via Graphic Overrides bepaalden we de monumentale status. En met de Design Option-tool maakten we alternatieve ontwerpen inzichtelijk”, verduidelijkt Matthijs. “In de uitwerking speelde vooral BIM een belangrijke rol. We deelden ons IFC-model bijvoorbeeld met de tribunebouwer, die daar vervolgens met zijn eigen software een tribune in modelleerde. Bij retour zagen wij direct waar de clashes in het model zaten en konden we die meteen oplossen. De uitvoering verliep hierdoor zeer soepel.” 

Archicad is tot slot erg gebruiksvriendelijk, vindt Wouter. “Stagiaires die er nog nooit mee hebben gewerkt, pikken het vlot op en kunnen snel aan de slag met ontwerpen. Je switcht probleemloos tussen je 2D- en 3D-omgeving en werkt net zo makkelijk door. Ik moet er zelf eerlijk gezegd niet aan denken om weer in een 2D-programma te werken.” Matthijs is het daarmee eens: “Archicad biedt ons veel mogelijkheden en draagt positief bij aan de ontwerpvrijheid. Dit ondersteunt ons enorm in de uitwerking van onze projecten. Op die manier kunnen wij ons maximaal inzetten voor het behoud van cultuurhistorisch waardevolle elementen.”